Projekto Indiĝenaj Popoloj - 9-a de aŭgusto 2005-a
Okaze de la ĉi-jara Tago de Indiĝenaj Popoloj, 9-a de
aŭgusto 2005, la ĉi-suba deklaro en la angla kaj en la hispana estis sendita al
200 internaciaj asocioj okupiĝantaj pri indiĝenaj popoloj kaj al enlandaj
asocioj en Usono, Kolombio, Peruo kaj Barato. [La adreso estis adaptita laŭ la
neceso por doni kontakteblecon enlanda]
Estis kelkaj reagoj, interalie de asocio okupiĝanta pri edukado por daŭropova
evoluo, kiu petas pliajn informojn pri Esperanto, kaj ekestis interesaj
kontaktoj kun barataj asocioj okupiĝantaj pri programo por instrui per indiĝenaj
lingvoj en tiu lando.
Espereble venontan jaron pli da landaj asocioj kaj da esperantistaj aktivuloj,
en kies landoj loĝas indiĝenaj grupoj, kunlaboros.
Dankon al la kunlaborintoj!
Amike
Renato Corsetti
* * *
Dua Internacia Jardeko de Indiĝenaj Popoloj
Deklaro de la Esperanto-Movado pri la Indiĝenaj Lingvoj kaj Kulturoj okaze de
la 9-a de aŭgusto 2005
La parolantoj de la internacia plan-lingvo Esperanto subtenas ĉiujn provojn de
la indiĝenaj popoloj revalorigi sian lingvon kaj sian kulturon, ĉar ili opinias,
ke ĉiuj lingvoj kaj ĉiuj kulturoj havas en si valorojn, kiujn la homaro ne
perdu. Krome ni opinias, ke oni devas respekti je ĉiu nivelo la lingvajn homajn
rajtojn, garantiatajn de la Deklaro pri Homaj Rajtoj.
Ni pensas ke ĉiuj devus apliki ĉie en la mondo la principon de la uzado de tri
lingvoj rekomendita de Unesko kaj UN:
- gepatra lingvo (kiom ajn malgranda ĝi estas)
- loka kontakt-lingvo ( ĝenerale la nacia lingvo)
- internacia lingvo
Estas jam pruvita la pozitiva efiko de la instruado de gepatraj lingvoj kompare
kun la instruado de nur negepatraj lingvoj. La bezono pri la loka kontakt-lingvo
estas evidenta.
En ĉi tiu kadro ni ankaŭ asertas ke la optimuma lingvo por la rolo de internacia
lingvo estas la internacia, neutrala planlingvo Esperanto. La uzo de kiu ajn
alia nacia lingvo por internacia komunikado estas maljusta, kauzas homajn
suferojn kaj kaŭzas perdon de mono kaj de tempo flanke de la evoluantaj socioj
kaj en la longa daŭro malaperon de lingvoj kaj de kulturoj.
Ni pensas, ke ĉiuj konsciaj edukistoj kaj edukaj instancoj havas la devon
evoluigi kaj disvastigi justan aliron al komunikado inter malsamaj kulturoj, kaj
tute aparte inter minoritataj kaj indiĝenaj grupoj kaj la cetera loĝantaro,
respektante ĉies lingvajn homaj rajtoj.
Projekto Indiĝenaj Popoloj
Renato Corsetti
www.esperanto.net